RSF’nin 180 ülkeyi kapsayan değerlendirmesinde, yarısından fazlasında – tam 90 ülkede – basın özgürlüğü “zor” ya da “çok ciddi” risk altında. Rapor, medya çalışanlarının sadece siyasi baskılarla değil, ekonomik zorluklarla da boğuştuğunu ortaya koyuyor.
RSF genel müdürü Anja Osterhaus, bağımsız gazeteciliğin otokrat rejimler için “rahatsız edici bir unsur” olduğunu vurgularken, medyaya yönelik ekonomik baskıların yanlış bilgi ve propagandayı açığa çıkarmayı da zorlaştırdığını söylüyor.
“Medya finansal olarak kurutulursa, gerçeği kim ortaya çıkaracak?” diye soruyor Osterhaus.
Sadece yedi ülkede ",yi" seviyede
Rapora göre yalnızca yedi ülkede basın özgürlüğü “iyi” düzeyde. Norveç, bu yıl da zirvedeki yerini korurken; Estonya 6. sıradan 2.’liğe yükseldi. Onları Hollanda ve İsveç takip ediyor.
Almanya ilk 10 dışında
Almanya, ilk 10’daki yerini kaybederek bu yıl 11. sıraya geriledi. Bu düşüş, Almanya’daki durumun kötüleşmesinden çok, diğer ülkelerdeki ilerlemelerden kaynaklanıyor. Yine de Almanya’da da kaygı verici gelişmeler var:
RSF, özellikle AfD gibi aşırı sağ partilerle ilgili haber yapan gazetecilerin hedef gösterildiğini, tehdit edildiğini ve fiziksel saldırı riskiyle karşı karşıya kaldığını bildiriyor.
Ayrıca, Orta Doğu çatışması gibi hassas konular hakkında haber yapan gazetecilere yönelik baskının da arttığı vurgulanıyor.
Amerika kıtasında baskılar artıyor
Raporda, Avrupa ile diğer bölgeler arasındaki farkın büyüdüğü belirtiliyor. Arjantin, devlet haber ajansının kapatılması gibi uygulamalarla en fazla sıra kaybeden ülkelerden biri olurken, Meksika, savaş bölgeleri dışında gazeteciler için en ölümcül ülke konumunu sürdürüyor.
ABD’de ise basına karşı düşmanca bir atmosferin giderek yayıldığı ve bu durumun medya kuruluşlarının finansmanını doğrudan etkilediği kaydediliyor.
En tehlikeli bölge: Orta Doğu ve Kuzey Afrika
Gazze’de İsrail ordusunun saldırılarında hayatını kaybeden çok sayıda gazeteci, bu bölgeyi güvenlik açısından en riskli yer haline getirdi. Hem İsrail hem de Filistin basın özgürlüğü sıralamasında geriledi.
Türkiye 159. sırada
Türkiye, geçen yıla göre bir basamak gerileyerek 159. sıraya düştü. Bu durum, ülkedeki basın özgürlüğü açısından süregelen sorunların derinleştiğini gösteriyor.
Listenin sonunda Eritre var
Basın özgürlüğünde en kötü durumda olan ülke, yine Eritre oldu. Onu Kuzey Kore, Çin ve Suriye izliyor.
Avrupa dışındaki en iyi dereceler ise Yeni Zelanda (16. sıra), Trinidad ve Tobago (19. sıra) tarafından elde edildi.
RSF endeksi, ülkeleri beş başlıkta değerlendiriyor: siyaset, hukuk, ekonomi, sosyo-kültürel ortam ve güvenlik. Özellikle ekonomi alanında alınan puanlar, son yıllarda ciddi düşüş gösteriyor.