Bu duruma karşı, BM’ye yönelik açık bir mektup, zirvelerin bu tür ülkelere verilmesinin durdurulması çağrısında bulunuyor. Mektubu imzalayanlar arasında eski BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon da yer alıyor.
Azerbaycan, petrol ülkesi olarak BM İklim Konferansı'na güvenilir bir ev sahibi olabilir mi? Bu konuda aylardır tartışmalar sürüyor. Çevreci bilim insanları ve politikacılar, BM'yi seçim sürecinde reforma gitmeye çağırıyor.
BM İklim Şefi Simon Stiell‘a Simon Stiell’e gönderilen açık mektupta, BM’nin kömür, petrol ve doğalgazdan uzaklaşma yönündeki uluslararası kararları desteklemeyen ülkeleri ev sahibi olarak kabul etmemek için daha katı kabul kriterleri uygulaması gerektiği belirtiliyor. Mektubu imzalayanlar arasında Roma Kulübü Küresel Elçisi Sandrine Dixson-Declève, Potsdam İklim Araştırmaları Enstitüsü Müdürü Johan Rockström ve eski BM Genel Sekreteri Ban Ki-moon da bulunuyor.
Mektupta, Azerbaycan Devlet Başkanı İlham Aliyev’in, iklimi olumsuz etkileyen enerji kaynakları olan petrol ve doğalgazı "Allah’ın armağanı" olarak nitelendiren konuşması eleştiriliyor. İmzacılar, 28 yıllık iklim zirvelerine rağmen küresel ısınmanın engellenemediğine, hatta 2100 yılına kadar 2.9 dereceye kadar ısınmanın kaçınılmaz olduğuna dikkat çekiyor. Bu durum, ülkelerin iklim hedeflerine uymayanları sorumlu tutacak mekanizmaların oluşturulması gerektiğini gösteriyor.
Mektupta ayrıca, "daha küçük, daha sık ve çözüm odaklı toplantılara" ihtiyaç olduğu vurgulanıyor. Geçen yılki COP28'de, yerli topluluklar ve iklim krizi nedeniyle en çok risk altındaki ülkelerden çok daha fazla fosil yakıt lobicisinin akredite edilmesi bu dengesizliği gözler önüne serdi.
Fosil yakıt endüstrisinin etkisi, Azerbaycan’daki iklim zirvesine 1,773 lobicinin katılımıyla açığa çıktı. Bu durumu, çevre örgütleri ve şeffaflık savunucuları, “Büyük Kirleticileri Dışarı At” kampanyasıyla protesto etti. Analize göre, bu lobiciler, küresel ısınmaya karşı en savunmasız 10 ülkenin delegasyonlarından bile daha fazla akreditasyon aldı.
Fosil yakıt sektörü temsilcilerinin katılımını eleştiren Oil Change International kampanya grubundan David Tong, "Bu, akciğer kanseriyle ilgili bir konferansta tütün lobicilerinin bulunmasına benziyor" dedi. Eski ABD Başkan Yardımcısı Al Gore ise, fosil yakıt endüstrisinin ve petrol devletlerinin COP süreçlerini kontrol etmesinin "talihsizlik" olduğunu belirtti.
BM’nin iklim konferansı, bölgeler arasında dönüşümlü olarak düzenleniyor, ancak ev sahibi ülkeler için çok az kılavuz bulunuyor. Son iki yıl boyunca zirveler, petrol ve gaz bağımlı ülkeler olan Birleşik Arap Emirlikleri ve Mısır’da düzenlendi: